سرویس جهان مشرق - بحران سوریه یکی از مهم ترین بحران های منطقه ای محسوب می شود که با مداخله مزدوران افراطی پیچیدگی خاصی پیدا کرده است. البته حمایت ترکیه از مخالفان اسد و مزدوران خارجی، این بحران را بیش از پیش تقویت نموده است. لیکن مهم ترین نکته ای که در این میان مهم به نظر می رسد رصد حوادث سوریه در رسانه های ترکیه و نوع نگاه رسانه های این کشور به بحران سوریه است.
در یک بررسی کلان می توان دیدگاه رسانه های ترکیه به سوریه و مداخلات این کشور برای تشدید بحران ها را به صورت زیر دسته بندی کرد:
1. رسانه های موافق:
بیشتر رسانه های دولتی و رسمی ترکیه که همسو با سیاست های حزب عدالت و توسعه و اردوغان هستند، مشارکت همه جانبه ترکیه در بحران سوریه را توجیه می نمایند. این رسانه ها با انحراف افکار عمومی به خارج از مرزها و تلاش برای نمایش مظلومیت اهل سنت در سوریه و بازی با احساسات مردمی قصد دارند تا از یک سو با جلب توجه افکار عمومی اهل سنت، خود را تنها نماینده جهان اسلام و مدافع حقوق آنها معرفی نمایند و از سوی دیگر با تقویت شیعه هراسی پتانسیل ضد اردوغانی داخل کشور را به بیرون از مرزها معطوف دارند.
رسانه های دولتی در واقع به عنوان یک موتور متحرک افکار عمومی و انحراف آن در داخل ترکیه عمل کرده و تلاش می نمایند تا همه تحولات داخلی را به خارج گره زده و حاشیه امنی را برای سیاست های حزب عدالت و توسعه و اشتباهات اردوغان ایجاد نمایند.
این گروه که از همان ابتدای حمایت ترکیه از تروریست ها همسو با اردوغان حرکت نمودهاند، هم اکنون نیز سعی دارند تا با توجیه اشتباهات ترکیه، تمامی بحران ها را به خارج گره زده و به نوعی از عواقب اشتباهات خود فرار نمایند.
جنگ گفتمانی ، شایعه افکنی ، القا ترس و تلاش برای نمایش رسالت جهانی رهبران ترکیه از جمله سیاست های این شبکه های وابسته به اردوغان به شمار می آید. بنابراین بقا این گروه و رهبران آنها در جلوگیری از حل این بحران و تلاش برای تشدید اختلافات در سوریه است. این گروه می دانند که هر چقدر منطقه ناامن تر باشد، آنها بهتر می توانند به منافع خود برسند.
بنگاه خبری trt turk به عنوان نماینده اصلی این گروه نقش مهمی در توجیه اقدامات اردوغانی و تقویت شیعه هراسی برای رسیدن به آمال چندین ساله رهبران حزب عدالت و توسعه دارد. مهم ترین ویژگی این گروه،تفکرات نوعثمانی و تلاش برای احیای آن است.
2. رسانه های مخالف:
مخالفت با سیاست های اردوغانی و حمایت های تروریست پرورانه آن یکی از تابوهای رسانه ای ترکیه محسوب می شود و نیروهای امنیتی ترک به شدت با آن برخورد می کنند. با این وجود مخالفان اشتباهات اردوغانی در سوریه مداخلات نادرست ترکیه و حمایت های حزب عدالت و توسعه را عاملی برای گسترش ناامنی در عرصه بین المللی و تضعیف ثبات در داخل می دانند.
این گروه معتقدند که کمک های مالی اردوغان به مخالفان باعث رشد افراط گرایی در منطقه شده و ثبات جهانی و امنیت گفتمان صلح محور را به خطر انداخته است. آنها با تذکر به نیروهای امنیتی اعلام می دارند که گفتمان رادیکال مخالفان اسد قطعا بحران هایی را برای ترکیه ایجاد خواهد کرد.
منتقدین، افزایش تروریسم، افراطی گری و گسترش اقدامات مسلحانه در سراسر ترکیه را دلیلی بر این امر می دانند. آنها معتقدند که اردوغان با اشتباه در مورد بحران سوریه ، ترکیه را بیش از پیش تضعیف کرده و اقتصاد آن را در مسیر اضمحلال قرار داده است.
وب سایت «جمهوریت» به عنوان مهم ترین مدافع این دیدگاه، از هر نوع کمک نظامی-امنیتی و لجستیکی به افراطیون برائت جسته و آن را خطری بالقوه علیه منافع ترک ها می داند. آنها با استناد به آمار سازمان های نظامی-امنیتی مداخله ترکیه در سوریه را اشتباه محض دانسته و با آن به مخالفت برخاسته اند.
البته فشار نیروهای امنیتی و تضعیف و تقلیل منابع مالی این گروه از رسانه ها از سوی حزب عدالت و توسعه نتوانسته تا از حمله آنها به اردوغان و سیاست های اشتباه او در سوریه جلوگیری نماید.
این گروه سیاست های اشتباه اردوغان و حمایت های مالی عربستان را تنها خطر منطقه دانسته و به مخالفت با آن می پردازند.
3. رسانه های خنثی:
برخی از رسانه های ترکیه نیز به دلیل هراس از نیروهای امنیتی و نظامی ترکیه تلاش می نمایند تا از هر نوع جهت گیری در مورد بحران سوریه بپرهیزند. این گروه حتی ترجیح می دهند که اخبار سوریه را پوشش ندهند و از این طریق هر نوع خطری را از خود دور نمایند.
برخوردهای بسیار سخت گیرانه سازمان اطلاعاتی ترکیه، این گروه را متقاعد ساخته که بحران سوریه و حوادث آن خط قرمز دولت حاکم بوده و پرداختن به آن عواقب سختی را در پی خواهد داشت.
